Van’da ‘dondurma ekin’ dönemi!

Van Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Fevzi Altuner, kışı sert geçen bölgelerde ‘dondurma ekin’ denilen yöntemin de kullanıldığını belirterek, “Dondurma ekimi kar yağmadan kısa bir süre önce yapılması ve bu ekimin üzerine de karın yağmasıyla bir tabaka oluşması esasına dayanıyor” dedi.

Müdür Fevzi Altuner, Çaldıran ilçesinde bir çiftçiyi tarlasında ziyaret ederek hem dondurma ekini yerinde görmek hem de sertifikalı tohum kullanan çiftçiye örnek olması yönünde destek verdi. Beraberindeki Çaldıran Gıda, Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürü Yusuf İçen ile bir süre çiftçi Beşir Koç ile sohbet ettikten sonra bir açıklama yapan Altuner, yaz mevsiminin kısa sürdüğü Çaldıran ilçesinde dondurma ekinin daha çok yapıldığını söyledi. Altuner, “İlimiz tarım ve hayvancılık bölgesi. İl nüfusunun yarıya yakın kısmı geçimini tarım ve hayvancılıktan tedarik ediyor. Tabi ilimizde tarım sezonu sınırlı olmakla beraber, bazı özel yöntemler kullanılarak bu sezonu uzatmak mümkündür. Örneğin kışı sert geçen ilçelerimizde dondurma ekin denilen yöntem de kullanılabiliyor. Çaldıran bu ilçelerimizden bir tanesi. Dondurma ekimi kar yağmadan kısa bir süre önce yapılması ve bu ekimin üzerine de karın yağmasıyla bir tabaka oluşması esasına dayanıyor. Tohum bu örtü altında kışı geçiriyor ve ilkbaharda süzülen kar suyundan ihtiyacı olan nemi alıyor, çimleniyor ve bir şekilde büyüyor, ürün oluşturuyor ve hasada geliyor. Çaldıran da bu sistem yoğun olarak uygulanıyor. Özellikle hububatta uygulanıyor. Yaz ekiminden şu farkı vardır. Biliyorsunuz tohumun çimlenmesi için neme ihtiyacı var, suya ihtiyacı var. Tohum ekim ayında ekildikten sonra kışa girmeden evvel belli bir yüksekliğe ulaşması lazım, belli bir büyüklüğe ulaşması lazım ki kışın üzerine yağan kardan, dondan etkilenmeyip donmasın. O dönemde eğer yağmur yağışı olmazsa, tohum çıplak bir şekilde uzun süre beklediği için bozulmalar meydana gelebilir ve kuş zararı da oluşabilir. Özellikle karga bu hususta çok ciddi bir zarar verebilmektedir. Fakat ekimden hemen sonra üzerine kar yağmasıyla bu riskler ortadan kalkmaktadır” dedi.

Beşir Koç isimli çiftçi ise, dondurma ekin yaptıklarını ifade ederek, “Bizim mevsimimiz dar olduğu için ilkbaharda bu ekin yetişmez. Bizde bundan dolayı mecburen sonbaharda ekiyoruz. Tabi sonbaharda ekilen buğday kuraklık geçerse dahi yaz mutlaka ilkbaharda ekilen buğdaydan daha verimi olur. Ondan dolayı biz genelde dondurmalık ekin yapıyoruz. Aslında bu yıl geç kaldık biraz. Normalde 10. ayın 15’inden itibaren yapılması gerekir. Ben yaklaşık yılda 500 dönüm kadar ekin ekiyorum. Bu yıl sertifikalı buğday kullandım. Aynı zamanda modern tarım araçlarını kullanıyorum. Mibzer, silindir kullanıyorum, çok mükemmel bir şey” dedi.

NECMİ İDİZ
VAN