Yalnızca İzmitli Olanların Anlayabileceği 14 Söz Dizisi
Her şehrin kendine has bi şivesi olduğu yadsınamaz. Ancak bizim pişmaniyesiyle, simidiyle bildiğimiz İzmit, bu kez karşımıza İzmitçesiyle çıkıyor. Gençleri ve esnafı tarafından oldukça kabul gören bu akım, herkesi sarmış durumda.
1. As yap bolm/ baabisi
İzmit çocuu yeri geldiğinde konuşmasını sevebilir, ancak boş konuşmak en sevmediği şeydir. "As yap bolm" diyen bir birey karşısındaki insanın çok konuştuğunu, gereksiz konuştuğunu ve artık susması gerektiğini belirtiyor. Örnek vericek olursak -Bıdıbıdıbıdıbıdıbdıdı. Bıdıbıdıbıdı bıdı. -As yap bolm.
2. Faça yapmak
Üstünüze başınıza iyi bişeyler almanın, güzel giyinmenin İzmitçesi "Faça yapmaktır". 'Façası' beğenilen bir kişiyi "Façan yansın karşiim" diyerek kutlar, takdirimizi sunarız. Bir Çarşı çocuğu der ki: "Beyler İzmit çocuğu aç gezer ama şık gezer."
3. Pikelerdesin Karşim
Bi kız bi erkeğe yada bi erkek bi kıza yazılıyorsa yani mutlu birlikteliklerinin ilk adımlarını atıyor, birbirlerini tanıma aşamasındalar ise sözü geçen şahısların arkadaşları, yakın çevreleri "oo pikelerdesin karşim" diyerek iyi niyetlerini belirtirler. Örneğin: Ahmet, Mehmet'i arıyor ve dışarı çıkalım mı diyor. Mehmet de arkadaşına "kanka kızlayım bugün" dediği vakit Ahmet "oo pikelerdesin karşim" yanıtını verip telefonu kapatıyor.
Pike yapan kişiye "Pikelanjelo" denir.
4. Kuruçeşme gişeler var mı sende bişeler?
İzmitli arkadaşlar son söyleyeceğini ilk söyleyen tiplerdir, lafı eveleyip gevelemez. Ne söyleyecekse direk söyler. Nettir. Esnafı da biraz 'atarlıdır'.
Arkadaşımız demek istiyor ki "Benim bir şeylere ihtiyacım var, benim aradığım şey sende varsa güzel olur."
-Sözde bahsi geçen Kuruçeşme; İstanbul için Tarlabaşı, İzmir için Tepecik, Ankara için Çinçin Mahallesi olarak düşünülebilinir.
5. Mazın-Kene İlişkisi
Mazın, zengin demektir. Kene, paradır. Kene varsa mazınsın. Yoksa? Yürü bolm. Mazın kelimesi cümle içinde "Hadi starfucks'a gidelim diyen bir kişiye "Kardeşim mazınsın heralde?" yanıtıyla can bulur.
6. Patates olmak/etmek
İzmitçe literatüründe ihtiyacınız olan her kelime mevcut bunlardan biri de: "Patates olmak" , "Patates etmek" birisini yada bir şeyi hor kullanmak, mahvetmek, tekrar kullanılamaz hale getirmek anlamına geliyor.
Örnek: Dün çok yoruldum, patates oldum bolm.
Örnek: Maçı izledin mi? Hollanda İspanya'yı patates etti bolm.
7. Sal beni karşim
Artık birisinden çok bunalırsınız, çok boş konuşur, bitsin istersiniz ama bi türlü kendi iradesiyle uzaklaşmaz ya yanınızdan... Heh, işte bu gibi durumlarda İzmit'te "Sal beni karşiim" yada "Sen beni sal" denir. Bir kız bir erkekle konuşmak istemediğinde genelde söyler, enerjini boşuna harcıyosun sen sal beni denir, samimiyet budur.
8. Kız daha deprem görmemiş baabisi
Bahsi geçen kız arkadaşımız, 99 Depreminde çok küçük yaşlardadır. Eğer bir çarşı çocuu deprem görmemiş bir bayan arkadaşa pike yapıyorsa arkadaşları tarafından "Kız daha deprem görmemiş baabisi" denerek dışlanır.
9. Mantara bağlamak
Çarşı esnafının rivayetlerine göre günün birinde İzmit'te yaşayan Dyojen adında Ermeni bir şarapçı yaşarmış. Şaraba aşık ve tutsak bu abimizin türbüşonu olmadığından sürekli olarak mantarı şarabın içine düşürüp içermiş ki bu şarabın tadını acayip bozarmış. Rivayet edilir ki yanındaki mey dostları Dyojen'e dönüp "Dyo yine mantara bağladın he? Ehuehe" derlermiş. Mantara bağlamak, bir durumun gittikçe kötüye yol alması, kişinin hal ve hareketlerinin saçma bir şekle girdiğini belirtmek için kullanılır.
10. Piiz yapmak arkası tiiz
"Piiz yapmak" deyimi farklı şehirlere sıçramış ve popüleritesi artmış olsa da İzmitçe'ye aittir. Piiz yapmak alkol almaktır, arkası tiiz ise piiz yaptıktan -alkol aldıktan- sonra one night stand tadında bir ilişki yaşamaktır, geceyi güzel sonlandırır, make love not war dedirtir.
11. İsmetleri kesmek
Keskin gözler pusuya yatıcak bir alan yeterlidir İsmetleri kesmek için. İsmet demek Kız demektir. İsmetleri kesmek haliyle kızları süzmek, göz atmak, bakmaktır. "Façamı yaptım İsmetleri kesiyorum gözlerim kapalı" dizeleriyle Orhan Veli de İzmitli gençlere duyguğu sevgiyi bir kez daha dile getirmiştir.
12. Arkası sarı sekiz
Memur abisine boş yere iş çıkarmaz, her şey kafasındadır, İzmit çocuu olmak bunu gerektirir. "Arkası sarı sekiz" kelimesi Yeni Cuma'da yapılan muhabbete koyulan adeta bir son noktadır. En hararetli konuşmaların, en büyük Lozan görüşmelerinin yapıldığı muhabbetler bile "Arkası sarı sekiz" ile biter. Adettir.
-Yeni Cuma, İstanbul için Gezi Parkı, İzmir için Büyük Park Ankara için Kuğulu Park olarak düşünülebilinir.
13. Kaptan bizi sağda tükür
İzmit'in en belirgin özelliklerinden birisi ise agresif otobüs şoförleridir. İzmitli gençler de "İzahı olmayan şeyin mizahı olur." mantığıyla hareket edip şoförlerin yüzüne yüzüne "Kaptan bizi sağda tükürt!" diye bağırmaktadır. Bu cesur çocuklar ateşle oynadıklarını bilmeseler de zamanında deprem görmüşlerdir, hiçbir şey olmaz.
14. ASOLAR BURDA TASOLAR NERDE BE KARŞİM?
İzmit çocuu 'şeklini' her yerde korumasıyla bilinir, sevilir. Duruşundan taviz vermez, muhaliftir. Ne kadar mevzulu da olsa yanında kız arkadaşı olan hiçbir yiğidoyu kenara çekmemiştir. Bunu en güzel "Asolar burda tasolar nerde be karşiim" sözünden anlarız, yeri gelir 'hani biz geldik siz nerdesiniz' çıkışıdır bu yeri gelir 'kaskını çıkar copunu bırak' çıkışıdır. Harbiden tasolar nerde?
Aso: Yeterli, geçerli ve kaliteli demektir.